Tiende etappe, Ommen – Hellendoorn

26 juli 2015
Tiende etappe, Ommen – Hellendoorn

Na de zomerstorm van zaterdag 25 juli begint deze zondag zonnig met weinig wind en dat zal de hele tocht vandaag zo blijven. Om half acht rijden Jasper en ik met de auto naar Hellendoorn. De fietsen staan op de Twinny Load om van Hellendoorn naar Ommen te fietsen. Om acht uur komen we in Hellendoorn aan en parkeren daar de auto. We fietsen over de Ommerweg, de Hellendoornseweg, de Lemelerweg en uiteindelijk de Hammerweg naar het station in Ommen.
Om 9 uur stallen we de fietsen in de stalling bij het station en even later zijn we op Pieterpad naar Hellendoorn.
Al snel blijkt dat we de vlakke gebieden van de eerdere etappes achter ons hebben gelaten. Eén van de eerste straten waar we overheen lopen heet de Bergweg. En niet voor niets, want deze weg leidt ons naar de 33 meter hoge Besthmenerberg waar we, bovenaan gekomen, besluiten om de uitzichttoren ook nog maar even te beklimmen.

Uitzichttoren op de Besthmenerberg

Van boven uit de toren heb je een prachtig uitzicht over het noordelijke gedeelte van de Sallandse Heuvelrug en zien we de Archemerberg al liggen. De Sallandse Heuvelrug is gedurende de twee laatste ijstijden gevormd. De voorlaatste ijstijd, het Saalien duurde van 238.000 tot 126.000 jaar geleden. Gletsjers met een dikte van wel 100 tot 400 meter dik stuwden rotsen van wel duizenden kilo’s vanuit Scandinavië naar ons land. Deze rotsen werden onderweg gladgeschuurd en verpulverd. Ook vroegere rivierafzettingen van grote rivieren zoals de Rijn en rivieren vanuit het oosten werden door de gletsjers meegevoerd. Na het smelten van de gletsjers bleven in Nederland onder meer de Sallandse Heuvelrug achter. Tijdens de laatste ijstijd, het Weichselien, die duurde van 116.000 tot 11.700 jaar geleden, kwamen de gletsjers niet tot in Nederland, maar was de bodem wel permanent bevroren. Door harde winden werden lagen dekzand afgezet en door smeltwater van de sneeuw in het voorjaar erodeerde de ondergrond en werden droogdalen gevormd.

Als we weer aan de voet van de toren staan vervolgen we onze weg. Na de passage van de Hammerweg komen we langs de Steile Oever waar goed te zien is hoe een buitenbocht van een meander van de Regge zich een weg door de stuwwal heeft gebaand.

Steile Oever

 Als we even later ook de Lemelerweg via een tunneltje en de Regge via de brug bij Nieuwebrug, een buurtschap op de oude postroute van Ommen naar Raalte, waar het huidige café van oorsprong een herberg was.
We lopen verder langs een wakelbosje (jeneverbesbosje), door bos en over heide en bereiken als “hoogtepunt” van onze tocht de top van de Archemerberg met een hoogte van wel 78 meter boven NAP de op één na hoogste berg van Overijssel. Ook hier weer een prachtig uitzicht over de omgeving.
Op het hoogste punt staat een vierkante zandstenen zuil met bronzen landmeetbout die rond 1890 is geplaatst als één van de vaste punten voor de Rijks Driehoeksmeting met de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort als nulpunt van het assenstelsel.

Boven op de Archemerberg 

Er is in 1885 begonnen met het inmeten van 77 punten over heel Nederland, het eerste-orde net. In 1928 is het net met ca. 5.600 punten compleet. Het nulpunt is overigens in 1960 om praktische redenen verplaatst naar een fictief punt in Frankrijk. De Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort is wel blijven staan.
 We dalen weer af en lopen langs misschien wel de grootste zwerfkei van Nederland en het Grote en Kleine Ravijn. We verlaten de route om op de Lemelerberg, met z’n hoogte van 77 meter de op drie na hoogste berg van Overijssel, te genieten van appeltaart met slagroom en wat te drinken.

Boven op de Lemelerberg het Monument 1813 opgericht ter herinnering aan de herwonnen onafhankelijkheid.

Als we weer terug zijn op de route lopen we verder naar Lemele waar bij Zaal Dijk de route van bos overgaat in akker en weidegrond.
 Een paar kilometer verder komen we weer bij een bos dat we over het jaagpad langs de Boksloot inlopen. In 1863 liet ene Hendrik Meinsz de Boksloot graven om mest, stratendrek en gier dat met mestboten dat via de Overijsselse kanalen vanuit Amsterdam en Zwolle werd aangevoerd en overgeladen op bokken, platboom vaartuigen, naar zijn eenvoudige boerderij te vervoeren. Landbouwproducten, veldkeien en later ook hout werden via de boksloot weer naar het Overijssels kanaal vervoerd. Nog steeds is de Boksloot goed zichtbaar in het bos, maar er staat niet veel water meer in.
Ook hier beklimmen we een berg, dit keer de Eelerberg. Ondanks zijn bescheiden hoogte van 40 meter boven NAP hebben de Duitsers hier tussen 13 november en 28 maart 1944 in de Tweede Wereldoorlog een mobiele lanceerinstallatie voor V2 raketten (Vergeltungswaffe 2) ingericht vanwaar de eerste onbemande geleide ballistische raketten werden afgeschoten op onder andere de haven van Antwerpen en de brug in Remagen in Duitsland. Op 16 november 1944 vond de eerste lancering plaats.
Als we het bos uit komen horen we aan onze rechterkant het gejoel van het publiek in Avonturenpark Hellendoorn en zien we voor ons de kerktoren in Hellendoorn opduiken waar vandaag het eindpunt van deze etappe ligt.
Hellendoorn is de plaats waar dichteres Johanna van Buren (1881-1962) woonde en gedichten in de “moodersproake” schreef. Jarenlang schreef zij wekelijks een gedicht in dialect dat in het Twentsch Zondagsblad werd geplaatst. Johanna van Buren heeft veel betekend voor de instandhouding van de Twentse taal.

Johanna van Buren
"Ik bidde oew, jonge volk van noew:
Hoaldt déigen sproake in eer'n.
Oew beste doon de'j Hollaands könt,
Mar... 't eigne neet verleer'n" 

Als we rond twee uur weer bij de auto zijn rijden we naar Ommen om de fietsen weer op te halen. We mogen terugkijken op een mooie wandeling door een prachtige omgeving.

Vandaag hebben we in ongeveer 5 uur 21 km afgelegd.
In totaal heb ik in 43 en een half uur 192 km afgelegd.
Ik heb nog 289 km te gaan naar de Sint Pietersberg.

Eikenblad na de storm met regendruppel in de zon

Gras op de heide dat is neergeslagen door de storm

Uitzicht vanaf de uitkijktoren op de Besthmenerberg

Tak van dennenboom die een beetje in de war is

Vanaf hier nog 305,5 km?